علت و عامل لبهای خشک و ترک خورده

لب‌ها عضو آسیب‌پذیرتری نسبت به دیگر اعضای بدن هستند، به خصوص آن که لب از پوست و مخاط تشکیل شده، مخاطی که در معرض مستقیم آلودگی‌ها و عوامل محیطی از جمله آلودگی، گرد و غبار، اشعه آفتاب، گرما و سرما، انواع غذاها و لوازم آرایشی است، حتی برخی بیماری‌های تب‌دار داخلی، این عضو حساس بدن را مستعد خشکی و ترک‌خوردگی می‌کند.

به این ترتیب با کاهش رطوبت در لب‌ها، خشکی و در ادامه آن، ترک و شکاف همراه با درد و خونریزی آشکار می‌شود. شاید به همین علت است که لب‌های خشک و پوسته پوسته شده، از اولین آثار تب و اسهال و نشانه‌ای از کاهش میزان آب و مایعات بدن کودک بیمار تلقی می‌شود.

نکته جالب آن که بسیاری از افراد، همیشه با خود ویتامین آ + د همراه دارند، چرا که معتقدند این کرم، بهترین چرب کننده لب‌ها محسوب می‌شود؛ درحالی‌که متخصصین معتقدند، جذب ویتامین از طریق پوست بسیار ناچیز است و به این علت، استفاده از این کرم در کوتاه مدت می‌تواند برای رفع خشکی پوست لب موثر باشد، اما در درازمدت، اثر بخشی خود را از دست می‌دهد و باید با کرم‌های چرب کننده قوی‌تری چون وازلین، اوسرین یا گلیسیرین جایگزین شود.

شاید برای بسیاری افراد خشکی و ترک لب یک مشکل همیشگی یا حتی فصلی تلقی بشود که به نوعی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، اما خشکی لب مشکلی نیست که قابل حل نباشد، بلکه از بین بردن آن فقط به شناسایی علت ایجاد خشکی وابسته است.

لب‌های خشک خبر می‌دهد از سر درون

شاید اولین قدم در رفع خشکی پوست تمام نقاط بدن، استفاده کافی از آب و سایر مایعات باشد. به خصوص افرادی که زیاد عرق می‌کنند، باید بیشتر به تأمین آب از دست رفته بدن توجه داشته باشند.

این ترک‌ها در صورت استفاده نکردن از داروهای ضد میکروبی و قارچی، حتی ممکن است از شش ماه تا یک سال نیز تداوم داشته باشد. از سوی دیگر نور آفتاب نیز می‌تواند به عنوان عاملی جدی در خشکی و پوسته پوسته شدن پوست لب تلقی شود. به همین دلیل، استفاده روزانه از ضدآفتاب‌های مخصوص لب در افرادی که به مدت طولانی در معرض اشعه خورشید هستند، توصیه می‌شود.

از سوی دیگر متخصصان پوست تاکید می‌کنند که اگر علت خشکی لب‌ها، تنفس دهانی ناشی از گرفتگی و پولیپ بینی باشد، باید مورد درمان خاص خود قرار بگیرد. همچنین مصرف سیگار و الکل نیز پوست لب‌ها را در برابر آسیب‌های محیطی و عوامل بیماری‌زا، بسیار آسیب‌پذیرتر می‌کند.

سوء تغذیه ناشی از مصرف کم پروتئین‌ها و نیز مواد غنی از ویتامین B نیز می‌تواند از دلایل بروز خشکی لب‌ها محسوب شود. همچنین مصرف برخی داروها چون داروهای شیمی درمانی، داروهای بیماری‌های دیابتی و نیز داروهای ضد تشنج می‌تواند با عوارضی چون خشکی لب‌ها همراه باشد.

لب‌ها را با بزاق تان خیس نکنید

علت خشکی و پوسته شدن لب‌ها هر چه باشد از اگزمای لب، حساسیت به نوع خمیر دندان گرفته تا حساسیت غذایی، عوامل میکروبی، کم آبی یا اشعه خورشید، راه حل آن خیس کردن مدام لب‌ها از طریق بزاق نیست.

این اقدام تنها برای مقطع کوتاهی منجر به مرطوب شدن لب‌ها می‌شود و لب‌ها بلافاصله دچار خشکی می‌شود و این خشکی به مراتب بیشتر بر لب‌ها تأثیر خواهد گذاشت. همچنین از آنجا که ذرات بزاق، خاصیت جذب و انعکاس اشعه ماوراءبنفش را دارد، می‌تواند شدت آسیب به پوست لب را نیز افزایش دهد.

خودداری از تماس با مواد غذایی محرک، شست‌وشوی مرتب لب‌ها و خشک کردن آن‌ها با دستمال کاغذی لطیف نیز می‌تواند از اثرات تحریکی خوراکی‌ها بکاهد. استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده لب قوی، مثل وازلین و گلیسیرین که حاوی ضد آفتاب با فاکتور محافظتی حداقل 15 باشد، نیز در کنترل خشکی و پوسته پوسته شدن لب‌ها موثر است.

ترک‌های عمیق و زخم لب‌ها را جدی بگیرید

بنا بر تاکید متخصصان پوست، گاهی خشکی لب‌ها به خودی خود علامتی از بیماری‌های جدی پوستی از قبیل پسوریازیس، اگزما یا علامتی از بیماری‌های داخلی مانند کم‌کاری تیروئید، کمبود ویتامین‌ها یا کلسیم است. به بیان دیگر، تداوم خشکی و ترک لب‌ها در صورتی که با استفاده از مرطوب‌کننده و ضد آفتاب برطرف نشود، باید تحت بررسی‌های تخصصی‌تری قرار بگیرد.

متخصصین با تاکید بر خطرناک‌تر بودن خشکی و ترک‌های عمیق لب‌ها پس از 40 تا 45 سالگی می‌گویند که اگر خشکی لب‌ها در این سنین، همراه با زخم و سفتی روی لب باشد و به درمان‌های معمول نیز پاسخ ندهد، باید مورد بررسی جدی از حیث پیش بدخیمی و ابتلا به سرطان پوست لب قرار بگیرد. به خصوص کسانی که سیگار می‌کشند یا به مدت طولانی در معرض آفتاب قرار دارند، باید نسبت به بروز ترک و زخم‌های عمیق روی لب بسیار حساس‌تر باشند.